Τρίτη 9 Οκτωβρίου 2012

Το αντίπαλο δέος των από κάτω

Η σημερινή πρωτόλεια δυαδική κατάσταση που ζούμε, ήδη από την κοινωνική εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008 και με το ξέσπασμα της συστημικής κρίσης εκφράστηκε στις Λαϊκές Συνελεύσεις στο Σύνταγμα και στις γειτονιές, στη γενική απεργία της 19ης-20ής Οκτώβρη και στις λαϊκές διαδηλώσεις της 28ης Οκτώβρη, εστιάζεται περισσότερο στη σύγκρουση κράτους/κοινωνίας, εξουσίας/ελευθερίας και δημιουργεί σε μαζική κλίμακα ένα νέο τοπίο συνολικής απομυθοποίησης του συστήματος και αμφισβήτησης της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας και των κομμάτων. Ταυτόχρονα σπάζει τα στεγανά στη λήψη των αποφάσεων και δημιουργεί και επεκτείνει τις ζώνες άσκησης της ελευθερίας, με κοινωνικές δομές άμεσης δημοκρατίας, αγώνα, δικτύων αλληλεγγύης και δράσης και δημιουργίας Ελεύθερων Κοινωνικών Χώρων παντού.

Σε διάστημα τριών χρόνων δεκάδες μικροί ή μεγάλοι ελεύθεροι κοινωνικοί χώροι έχουν δημιουργηθεί σε πανελλαδικό επίπεδο, με πλούσια πολιτική, κοινωνική, πολιτιστική δράση. Η δημιουργία του ελεύθερου κοινωνικού χώρου ΝΟΣΟΤΡΟΣ το 2005 δεν είναι πλέον το μοναδικό σύγχρονο εγχείρημα κοινωνικής δράσης. Ο ΒΟΤΑΝΙΚΟΣ ΚΗΠΟΣ στην Πετρούπολη, το ΜΙΚΡΟΠΟΛΙΣ και το 12ο ΣΧΟΛΕΙΟ στη Θεσσαλονίκη, στο Βύρωνα, στην Ηλιούπολη και σε όλο το πανελλήνιο, χαρακτηριστικά παραδείγματα κυττάρων κοινωνικής συνεργασίας, αλληλεγγύης και αγώνα. Με πολιτικές-πολιτιστικές ομιλίες, κύκλους αυτομόρφωσης, σεμινάρια, μαθήματα, εκθέσεις κόμικ και ζωγραφικής, μαγειρική, ομάδες χορού και θεάτρου, εικαστικά, συναυλίες, φεστιβάλ, όπως το πετυχημένο ετήσιο Β-FEST του πολιτικού περιοδικού ΒΑΒΥΛΩΝΙΑ με τη συμμετοχή ριζοσπαστών διανοουμένων από όλο τον κόσμο, βιολογικές καλλιέργειες, συλλογικές πράξεις εργαζομένων, συνεργατικά δίκτυα ανταλλαγής προϊόντων, η έκδοση της εργατικής εφημερίδας ΔΡΑΣΗ, που μοιράζεται στις πανεργατικές διαδηλώσεις και σε χώρους εργασίας, η αμεσοδημοκρατική συνεργατική ποδοσφαιρική ομάδα ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ Θεσσαλονίκης, αποτελούν αντιϊεραρχικές-αμεσοδημοκρατικές δομές που βρίσκονται στον αντίποδα όλων των παραδοσιακών πολιτικών χώρων και κυρίως αποτελούν μορφές οργάνωσης και κύτταρα συλλογικής ζωής και συνεργασίας από το μέλλον. Σε επίπεδο αντιπληροφόρησης, πέρα από τις ενδιαφέρουσες ανατρεπτικές ιστοσελίδες, η δημιουργία του ΡΑΔΙΟ ΕΝΤΑΣΗ έπαιξε καθοριστικό ρόλο κατά τη διάρκεια των Δεκεμβριανών του 2008 και του Συντάγματος και συνεχίζει κανονικά το πρόγραμμά του, με προτάσεις για πανελλαδική δικτύωσή του. Ενημέρωση, χιπ χοπ, τρανς, ροκ, δημοτικά, επαναστατικά τραγούδια και ρεμπέτικα αποκτούν άλλο νόημα και σπάζουν τη μονότονη φλυαρία των νταβατζίδων των ραδιοσυχνοτήτων.

Αλλά και σε επίπεδο αγώνων και χειραφετημένης δράσης, μετά το Δεκέμβρη του 2008, τα υποκείμενα παίρνουν τη ζωή στα χέρια τους, ανακτούν αξίες χρήσεις από τη σφαίρα της ανταλλαγής, ξεφεύγουν από την ιδιώτευση και κερδίζουν πίσω χρόνο και ζωή που οι κρατούντες τους κλέβουν. Γιατί αυτό που καθορίζει τους αγώνες και το επαναστατικό υποκείμενο της εποχής μας δεν είναι μόνο η διεκδίκηση για την κατάργηση κράτους και κεφαλαίου, αλλά και η δημιουργία εστιών αντίστασης για τον καθορισμό των δικών μας επιθυμιών και αναγκών, για τη δημιουργία δομών κοινωνικής αντιεξουσίας και ενός, σε κίνηση, νέου κόσμου στη θέση των εμπορευματικών και εξουσιαστικών σχέσεων.

Σε Ελλάδα, Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο, αυτές οι νέες μορφές αντίστασης και συνεργατικής ζωής ανοίγουν δρόμους και διευρύνουν τα προτάγματα της κοινωνικής απελευθέρωσης και χειραφέτησης που τα συναντάμε παντού. Στα κινήματα των από κάτω στη μητρόπολη του καπιταλισμού τις ΗΠΑ ως τους Ζαπατίστας, στα αυτοοργανωμένα κινήματα γειτονιών, πόλης, σε εργατικά κινήματα βάσης, κινήματα για το περιβάλλον, σε πειραματικές κοινοτικές μορφές αυτοδιεύθυνσης και συνεργασίας, όπως τα αυτοκυβερνώμενα χωριά στην Ισπανία (Μαριναλέντα κ.λπ.) και με κυριότερα χαρακτηριστικά τους την άμεση δημοκρατία στη λήψη των αποφάσεων, την άμεση κοινωνική και εργατική δράση, την αυτοδιαχείριση της κοινωνικής ζωής, της παραγωγής, των σχολικών μονάδων, τις λαϊκές συνελεύσεις, τα δίκτυα αλληλεγγύης, τράπεζας χρόνου, κοινωνικών παντοπωλείων, οργάνωσης συσσιτίων, κοινωνικών δωρεάν ιατρείων και συνεργατικής αλληλοβοήθειας. Κι όλα αυτά κόντρα, όχι μόνο στο καθεστώς, αλλά και στην αριστερά της ήττας, μιας εχθρικής αριστεράς που θέλει να σώσει το τομάρι της και τη νομή της κοινοβουλευτικής η εξωκοινοβουλευτικής εξουσίας της. Μιας αριστεράς που ευτυχώς δεν παίζει κανένα κοινωνικό ρόλο στις εξεγέρσεις και στις συγκρούσεις της εποχής μας. Σε Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Βρετανία και Αμερική δεν ήταν η αριστερά αυτή που έβγαλε τον κόσμο στους δρόμους της σύγκρουσης και της αμεσοδημοκρατικής δράσης, αλλά τα σύγχρονα αντιϊεραρχικά, αντιεξουσιαστικά, αντικαθεστωτικά κινήματα.


Το φάντασμα του κύκλου του ΚΟΙΝΟΥ

Πυρήνας των νέων μορφών δράσης και δομών αντιεξουσίας είναι η συνεργασία, η συναπόφαση και η αλληλεγγύη. Είναι ο κοινός συλλογικός αγώνας, το ΚΟΙΝΟ (the common). Με ιδιαίτερη έμφαση στο Δεκέμβρη του 2008, αυτή η λογική –είτε στην αγωνιστική, είτε στην παραγωγική μορφή της– πήγε στο Σύνταγμα, στις πλατείες και στις γειτονιές. Και είναι βέβαιο ότι η αντιστροφή της ολομέτωπης συστημικής επίθεσης που εισπράττει ο κόσμος της εργασίας εξαρτάται από την ανάπτυξη του ΚΟΙΝΟΥ: νέων μορφών άμεσης συλλογικής δράσης και της δημιουργίας δομών κοινωνικής αντιεξουσίας, καθώς δεν έχει να περιμένει τίποτα από κράτος, Βουλή, κεφάλαιο, αριστερά, κρατικό συνδικαλισμό. Κυρίως ο κύκλος του ΚΟΙΝΟΥ παράγει μορφές κοινωνικής αλληλεγγύης, συνεργατικές ενώσεις, αγώνες σύγκρουσης και κοινά προσβάσιμα σε όλους αγαθά, όπως τα δικτυακά κοινά αγαθά (ελεύθερες ενώσεις ανοιχτού λογισμικού, peerto-peer δίκτυα ομότιμης παραγωγής, δίκτυα υπολογιστών). Αποτελεί μια πολλαπλότητα κοινών επιθυμιών, δράσεων και συναποφασισμένων αγώνων.

Εάν η κυτταρική μορφή κράτους και κεφαλαίου είναι οι εμπορευματικές, εξουσιαστικές σχέσεις, η κυτταρική μορφή των νέων μορφών δράσης και κοινωνικών δομών άμεσης δημοκρατίας είναι το ΚΟΙΝΟ. Με την προστασία και τη δύναμη του κράτους το εμπόρευμα παράγεται για να πουληθεί, ενώ το κοινό αγαθό ανήκει σε όλους. Το ΚΟΙΝΟ προϋποθέτει αμεσοδημοκρατικές συλλογικότητες, συνεργατικές ενώσεις και κοινωνικές δομές αντιεξουσίας που συντονίζουν και οργανώνουν την παραγωγή των κοινών αγαθών, με βάση τις επιθυμίες και τις ανάγκες της κοινωνίας. Αυτό σημαίνει πως οι διάφορες συνεργατικές ενώσεις –λαϊκές συνελεύσεις γειτονιών, ελεύθεροι κοινωνικοί χώροι ή open source δίκτυα– δημιουργούν τις προϋποθέσεις με τα κοινωνικά σύνολα για την επέκταση των συνεργατικών δομών στη γειτονιά, στην πόλη. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι κοινωνικές δομές άμεσης δημοκρατίας, το ΚΟΙΝΟ, μπορούν να αναπτυχθούν από κυτταρικές σε σύνθετες μορφές, που θα συνδέουν την κοινωνική αλληλεγγύη με την κοινή λήψη των αποφάσεων και οργάνωσης της κοινωνικής ζωής σε άλλη βάση απ’ αυτήν του εμπορεύματος και της εξουσίας.

Σε πλήρη αντίθεση με τη λογική τού από πάνω προς τα κάτω και με τους εξουσιαστικούς σχεδιασμούς των κρατούντων, το ΚΟΙΝΟ δημιουργεί τις βάσεις για μια άλλη συνεργατική ζωή, αλληλεγγύης και αγώνα των από κάτω. Γι’ αυτό και σύσσωμος ο καταρρέων πολιτικός κόσμος (κράτος, κόμματα, αριστερά, καθεστωτικά συνδικάτα, ΜΜΕ) τρομάζουν και ανασυγκροτούνται μπροστά στο ξετύλιγμα των νέων μορφών κοινωνικών συγκρούσεων και κυτταρικών δομών κοινωνικής αντιεξουσίας, που αποτελούν τα εν δυνάμει εργαλεία μιας ιστορικής κοινωνικής ριζικής αλλαγής, γιατί θέτουν το ζήτημα της συναπόφασης στη βάση της άμεσης δημοκρατίας, αρνούνται τον κοινοβουλευτισμό, την αντιπροσώπευση, τη διαμεσολάβηση, τα κόμματα, τα κρατικά συνδικάτα, επαναπροσδιορίζουν την πολιτική στο ΕΜΕΙΣ, στη σφαίρα της δημόσιας-κοινωνικής διάστασής της και αναδεικνύουν τις Λαϊκές Συνελεύσεις ως κυρίαρχα και αποφασιστικά σώματα εργασίας. Οι καιροί απαιτούν εγρήγορση και κυρίως δράση από τους από κάτω, γιατί οι μεγάλες κοινωνικές συγκρούσεις και αναστατώσεις σε μαζική κλίμακα, ανοίγουν δρόμους ελευθερίας από το μέλλον. Θα συνεχίσουμε;




www.babylonia.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια :