σε λειτουργία δεν θα διενεργούνται συναλλαγές με το κοινό. Η διεκπεραίωση όλων των υποθέσεων των φορολογουμένων θα γίνεται ηλεκτρονικά είτε μέσω του Τaxisnet είτε μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών, ενώ οι πληρωμές φόρων θα γίνονται αποκλειστικά μέσω των τραπεζών.
Του Γιώργου Παλαιτσάκη
Καταργούνται 213 από τις 288 εφορίες που λειτουργούν σε όλη την επικράτεια μέχρι το τέλος του 2012, αν εφαρμοστεί το φιλόδοξο σχέδιο ριζικής αναδιοργάνωσης των φορολογικών περιφερειακών υπηρεσιών, που κατήρτισε ειδική επιτροπή εμπειρογνωμόνων, αποτελούμενη από υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών και μία εκπρόσωπο των εργαζομένων στις ΔΟΥ.
Το σχέδιο, το οποίο περιγράφεται αναλυτικά σε πόρισμα 25 σελίδων, προβλέπει να διατηρηθούν σε λειτουργία μόνο 75 εφορίες (ΔΟΥ) σε όλη τη χώρα. Οι εφορίες αυτές θα αναβαθμιστούν και θα μετεξελιχθούν σε υπηρεσίες που θα ασχολούνται αποκλειστικά με τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων και την αναγκαστική είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο. Στις 75 εφορίες που θα παραμείνουν σε λειτουργία δεν θα διενεργούνται συναλλαγές με το κοινό, δηλαδή δεν θα υποβάλλονται πλέον δηλώσεις, ούτε θα εκδίδονται βεβαιώσεις και πιστοποιητικά, ούτε θα διενεργούνται μεταβολές μητρώου, ούτε καν θα εκδίδονται και θα πληρώνονται παράβολα.
Η διεκπεραίωση όλων των υποθέσεων των φορολογουμένων θα γίνεται ηλεκτρονικά είτε μέσω του Τaxisnet είτε μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών, που υπάρχουν ήδη στους δήμους, ενώ οι πληρωμές φόρων θα γίνονται αποκλειστικά μέσω των τραπεζών. Όλοι οι υπάλληλοι των 213 ΔΟΥ που θα καταργηθούν θα μεταφερθούν στις 75 ΔΟΥ που θα παραμείνουν σε λειτουργία. Συνολικά, εκτιμάται ότι ο φοροελεγκτικός μηχανισμός θα ενισχυθεί με επιπλέον 2.000 άτομα τουλάχιστον.
Σε πρώτη φάση προβλέπεται να καταργηθούν άμεσα, από τον φετινό Ιούλιο, 26 μικρές εφορίες της περιφέρειας. Στο τελικό στάδιο, μέχρι το τέλος του 2012, θα έχουν καταργηθεί άλλες 187 εφορίες, οπότε ο συνολικός αριθμός των εφοριών που θα βάλουν λουκέτο θα φθάσει τις 213.
Η νέα δομή των ΔΟΥ
Στο 25σέλιδο πόρισμα που συνέταξε η επιτροπή και αποκαλύπτει σήμερα η “Μ” προτείνεται η νέα δομή των ΔΟΥ να διαμορφωθεί ως εξής:
α. Αριθμός ΔΟΥ για όλη την επικράτεια
Για όλη την επικράτεια θα ισχύσει ο κανόνας “μία ΔΟΥ να λειτουργεί σε κάθε νομό”, με εξαίρεση τους νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης, στους οποίους θα υπάρχουν περισσότερες από μία ΔΟΥ. Η αναλυτική προτεινόμενη διάρθρωση εμφανίζεται στον σχετικό πίνακα που δημοσιεύουμε. Με βάση τα στοιχεία αυτά, ο αριθμός των ΔΟΥ θα ανέρχεται σε 75, εκ των οποίων 20 στον νομό Αττικής, έξι στον νομό Θεσσαλονίκης και 49 στην υπόλοιπη χώρα. Ειδικά για τους νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης οι ΔΟΥ που εμφανίζονται ως απορροφώσες τις άλλες ή εμφανίζονται ως απορροφώμενες είναι εντελώς ενδεικτικές, δεδομένου ότι η κατανομή των 20 ΔΟΥ στον νομό Αττικής και των έξι στον νομό Θεσσαλονίκης έγινε κυρίως με γεωγραφικά κριτήρια (γειτνίαση δήμων και περιοχών), χωρίς να ληφθεί υπόψη η πραγματική δυνατότητα της νέας ΔΟΥ όσον αφορά την υπάρχουσα κτιριακή υποδομή, με εξαίρεση τις ΔΟΥ τα κτίρια των οποίων ανήκουν στο δημόσιο.
Ειδικά για τον νομό Αττικής προτείνεται:
* Η δημιουργία μίας ΔΟΥ που θα περιλαμβάνει τους 1.000 μεγαλύτερους φορολογούμενους της χώρας, ανεξαρτήτως νομικής μορφής.
* Η κατάργηση των τριών ΔΟΥ Ανωνύμων Εταιρειών (ΦΑΕΕ Αθηνών, ΦΑΒΕ Αθηνών και ΦΑΕ Πειραιώς) και η διάσπαση των φορολογουμένων στις αντίστοιχες ΔΟΥ στις οποίες εδρεύουν οι εταιρείες τους.
* Η διατήρηση της ΔΟΥ Πλοίων, στην οποία θα πρέπει να μεταφερθούν όλα τα πλοία της Αττικής που σήμερα παρακολουθούνται από άλλες ΔΟΥ, όπως του Λαυρίου και της Ελευσίνας.
* Η διατήρηση της ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού, η οποία θα έχει στην αρμοδιότητά της τη φορολογία των εισοδημάτων που αποκτώνται στην Ελλάδα από φυσικά πρόσωπα που κατοικούν στην αλλοδαπή. Στην εν λόγω ΔΟΥ προτείνεται να μεταφερθούν όλες ή κάποιες από τις off shore εταιρείες που σήμερα παρακολουθούνται από τις ΔΟΥ ΦΑΕΕ Αθηνών και ΦΑΕ Πειραιά, αν τελικά επιλεγεί η κατάργηση των ΔΟΥ Ανωνύμων Εταιρειών.
Για τον νομό Θεσσαλονίκης προτείνεται η κατάργηση της ΦΑΕ Θεσσαλονίκης και η διασπορά των εταιρειών στις ΔΟΥ που θα δημιουργηθούν.
Για να μη δημιουργηθούν διενέξεις ως προς την ονομασία των ΔΟΥ στους νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης προτείνεται να φέρουν τις ονομασίες “1η ΔΟΥ Αττικής”, “2η ΔΟΥ Αττικής” κοκ. και αντιστοίχως “1η ΔΟΥ Θεσσαλονίκης” κτλ.
Η προτεινόμενη συνένωση στο τελικό στάδιο θα αφορά και τις νησιωτικές περιοχές, δεδομένου ότι οι αρμοδιότητες που θα παραμείνουν κατά το μεταβατικό στάδιο θα μεταφερθούν στα αντίστοιχα ΚΕΠ των δήμων που λειτουργούν ήδη.
β. Εσωτερική δομή κάθε νέας ΔΟΥ
Με τη νέα δομή οι ΔΟΥ θα υποδέχονται πολύ λιγότερους φορολογούμενους, καθώς πολλές διαδικασίες θα διεκπεραιώνονται ηλεκτρονικά (“ηλεκτρονικοποιούνται” είναι το νέο... ρήμα που χρησιμοποιείται στο πόρισμα), ενώ κάποιες άλλες θα μεταφερθούν στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ). Προοπτικά και με την ολοκλήρωση της αναδιοργάνωσης και της μηχανοργάνωσης στόχος είναι οι ΔΟΥ να μην έχουν καθόλου συναλλαγές με πολίτες.
Όπως επισημαίνεται στο πόρισμα, “οι εξελίξεις αυτές θα έχουν ως κύρια ωφέλεια τη διευκόλυνση των πολιτών στη διεκπεραίωση των υποθέσεών τους, καθώς η αυτοπρόσωπη παρουσία τους στον χώρο της υπηρεσίας δεν θα είναι απαραίτητη”.
Το μεταβατικό στάδιο του φορολογικού Καλλικράτη
Η επιτροπή, αφού έλαβε υπόψη της το μεγάλο οικονομικό κόστος και τη χρονοβόρα διαδικασία που απαιτείται για την άμεση κατάργηση ή συγχώνευση ορισμένων ΔΟΥ, προτείνει ένα μεταβατικό στάδιο. Συγκεκριμένα, αμέσως μετά το πέρας της αποστολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος στη γενική γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών και πάντως όχι πέραν της 15ης-7-2011 προτείνεται να αρχίσουν άμεσα οι παρακάτω ενέργειες όσον αφορά την εσωτερική δομή των ΔΟΥ:
* Η μεταφορά των αρμοδιοτήτων των τμημάτων ή γραφείων Ελέγχου και Δικαστικού από όλες τις ΔΟΥ προς τις ΔΟΥ της έδρας κάθε νομού. Σε όποια έδρα νομού υπάρχουν πάνω από μία ΔΟΥ η μεταφορά να γίνει στη ΔΟΥ με το καλύτερο κτίριο υποδοχής.
* Η μεταφορά της αρμοδιότητας του τμήματος ή γραφείου Φορολογίας Κεφαλαίου στη ΔΟΥ της έδρας του νομού ή σε αντίστοιχη ΔΟΥ η οποία διαθέτει οργανωμένο τμήμα Φορολογίας Κεφαλαίου, ώστε να υπάρχει δυνατότητα σωστής διεκπεραίωσης των υποθέσεων φορολογίας περιουσίας (κληρονομιές, δωρεές, μεταβιβάσεις).
* Η αναστολή της λειτουργίας των τμημάτων Εξόδων και η μεταφορά των αρμοδιοτήτων τους στα τμήματα Εσόδων για όσο διάστημα διενεργούνται πράξεις πληρωμών, δεδομένου ότι με την επέκταση της λειτουργίας της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών αλλά και των γενικών διευθύνσεων Οικονομικού σε όλα τα υπουργεία οι αρμοδιότητες των τμημάτων Εξόδων θα αποψιλώνονται διαρκώς μέχρι τον μηδενισμό τους.
* Η άμεση απομάκρυνση των γραφείων παρακαταθηκών των ΔΟΥ των νομών Αττικής, Θεσσαλονίκης και Αχαΐας, όπου το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων διαθέτει υποκαταστήματα, καθώς και των ΔΟΥ Β’ Τάξης όλης της χώρας, με εξαίρεση τις έδρες των νομών όπου δεν έχει υποκατάστημα το ΤΠκΔ.
Παράλληλα με τις αλλαγές στη διάρθρωση των ΔΟΥ κρίνεται σκόπιμη η προώθηση εναλλακτικών μέσων διεκπεραίωσης των υποθέσεων των φορολογουμένων, ώστε να μην είναι απαραίτητη η παρουσία τους στον χώρο των ΔΟΥ. Οι εναλλακτικές μέθοδοι διεκπεραίωσης μπορεί να είναι είτε ηλεκτρονικές μέσω ΓΓΠΣ (Taxisnet) είτε μέσω των ΚΕΠ και πάντως θα πρέπει να καταστούν υποχρεωτικές, ώστε οι φορολογούμενοι να διοχετευθούν προς τις εναλλακτικές λύσεις, απαλλάσσοντας τις ΔΟΥ από τον φόρτο των συναλλαγών.
Επίσης, η επιτροπή προτείνει, κατά το μεταβατικό στάδιο, την άμεση συγχώνευση 26 μικρών ΔΟΥ με αυτές που πρόκειται να διατηρηθούν στο τελικό στάδιο και βρίσκονται στις πρωτεύουσες των αντίστοιχων νομών. Συγκεκριμένα, προτείνεται να εκκινήσει από τον Ιούλιο του 2011 η διαδικασία άμεσης συγχώνευσης όσων ΔΟΥ είχαν για το έτος 2010 λιγότερες από 4.000 δηλώσεις φυσικών προσώπων και λιγότερους από 2.500 επιτηδευματίες με τις ΔΟΥ που θα διατηρηθούν σε κάθε νομό. Εξαιρούνται οι ΔΟΥ των απομακρυσμένων νησιωτικών περιοχών, καθώς και οι ΔΟΥ των παραμεθόριων περιοχών (όπως Νεστορίου, Νευροκοπίου, Φιλιατών, Δελβινακίου). Αναλυτικά οι 26 ΔΟΥ που προτείνεται να κλείσουν άμεσα είναι οι εξής: Δημητσάνας, Κροκεών, Ύδρας, Αρεόπολης, Ανδρίτσαινας, Πάργας, Δερβενίου, Κλειτορίας, Τροπαίων, Σπετσών, Λιδωρικίου, Καλαβρύτων, Μετσόβου, Πλωμαρίου, Φιλιατρών, Μηθύμνης, Κόνιτσας, Θέρμου, Λεωνιδίου, Ακράτας, Νεάπολης Κρήτης, Δεσκάτης, Ληξουρίου, Βάρδας Ηλείας, Νεαπόλεως Βοΐου και Γυθείου.
* Το ρεπορτάζ της "Μ" και ο πίνακας με τις νέες εφορίες σε μορφή pdf αρχείου εδώ: σελίδα πρώτη, σελίδα δεύτερη
Εξ αποστάσεως η “επαφή” με την Εφορία
Ηλεκτρονικά και εκτός των νέων ΔΟΥ θα διεκπεραιώνονται οι διαδικασίες που αφορούν την υποβολή δηλώσεων, τις πληρωμές φόρων, τις ενάρξεις επιχειρήσεων και τις εκδόσεις πιστοποιητικών.
Σύμφωνα με όσα προτείνει η επιτροπή στο πόρισμά της, στο πλαίσιο της νέας δομής των ΔΟΥ όσες διαδικασίες φορολογικού περιεχομένου διεκπεραιώνονται σήμερα και από τα ΚΕΠ θα πάψουν να διεκπεραιώνονται από τις ΔΟΥ.
Οι διαδικασίες αυτές είναι:
* Έκδοση βεβαίωσης φορολογικής ενημερότητας.
* Έκδοση αντιγράφου εκκαθαριστικού σημειώματος φόρου εισοδήματος.
* Έκδοση αντιγράφου δήλωσης φορολογίας εισοδήματος Ε1, Ε2, Ε3 και αντιγράφου δήλωσης στοιχείων ακινήτων Ε9.
* Επανεκτύπωση βεβαιώσεων απόδοσης ΑΦΜ φυσικού προσώπου, έναρξης ή διακοπής εργασιών φυσικού προσώπου και αλλαγής στοιχείων διεύθυνσης φυσικού προσώπου μη επιτηδευματία.
* Αίτηση πιστοποίησης στο Τaxisnet για τη χορήγηση κωδικών.
* Ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος (εντύπων Ε1, Ε2 και Ε3), δηλώσεων στοιχείων ακινήτων (Ε9), οριστικών δηλώσεων φόρου απόδοσης μισθωτών υπηρεσιών και του δεύτερου αντιτύπου της βεβαίωσης αποδοχών ή συντάξεων και εμπρόθεσμων αρχικών ανακεφαλαιωτικών πινάκων ενδοκοινοτικών παραδόσεων και αποκτήσεων.
* Εισοδηματική ενίσχυση νοικοκυριών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών με χαμηλά εισοδήματα.
* Εισοδηματική ενίσχυση οικογενειών με τέκνα υποχρεωτικής εκπαίδευσης και χαμηλά εισοδήματα.
Πέραν των παραπάνω διαδικασιών που μπορούν να απομακρυνθούν εντελώς από τις ΔΟΥ είναι δυνατό να δρομολογηθούν και τα ακόλουθα:
* Η σταδιακή μείωση εργασιών του μητρώου λόγω ανάληψης των διαδικασιών έναρξης επιχειρήσεων από την υπηρεσία μίας στάσης του ΓΕΜΗ και η μείωση των πληρωμών λόγω της λειτουργίας και ανάπτυξης της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών.
* Όλες οι διαδικασίες που εκτελούνται σήμερα από τις ΔΟΥ και αφορούν υποβολή δηλώσεων, έκδοση βεβαιώσεων και πιστοποιητικών θα απομακρυνθούν σύντομα από αυτές, αφού θα παρέχονται μέσω διαδικτυακών εφαρμογών. Ακόμη και τα παράβολα θα διατίθενται ηλεκτρονικά, ενώ η πληρωμή όλων των βεβαιωμένων οφειλών προς το δημόσιο θα γίνεται μέσω τραπεζών.
* Η αυτεπάγγελτη αναζήτηση πιστοποιητικών από τις ΔΟΥ, όπου αυτό προβλέπεται και μέχρι σήμερα δεν εφαρμόζεται υποχρεωτικά από αυτές.
* Η σημαντική μείωση της βιομηχανίας πιστοποιητικών που εκδίδουν οι ΔΟΥ μέσω της ελεγχόμενης πρόσβασης των φορέων που ζητούν τα δικαιολογητικά (συμβολαιογράφων, τραπεζών, ταμείων κτλ.) σε βάσεις δεδομένων, στις οποίες υπάρχουν τα σχετικά στοιχεία, όπως για παράδειγμα η ηλεκτρονική φορολογική ενημερότητα.
* Το κλείσιμο των τμημάτων ή γραφείων των ΔΟΥ που λειτουργούν στις διευθύνσεις Συγκοινωνιών πολλών νομαρχιών με την ανάπτυξη της ηλεκτρονικής πληρωμής και του ηλεκτρονικού παραβόλου.
Τέλος, προτείνεται η δημιουργία ενός κεντρικού οικονομικού αρχείου (αποθήκης), το οποίο:
* θα συγκεντρώνει, κατηγοριοποιεί, ενοποιεί και καταστρέφει όλα τα χάρτινα αρχεία των ΔΥΟ,
* θα αποστέλλει, με διαδικασία υποστηριζόμενη ηλεκτρονικά, στοιχεία και φακέλους υποθέσεων όπου ζητούνται,
* θα αποστέλλει αντίγραφα που αιτούνται οι πολίτες μέσω ΚΕΠ ή ηλεκτρονικά μέσω Τaxisnet.
Στο απώτερο μέλλον και όταν απαλειφθεί η χρήση χαρτιού η ίδια υπηρεσία μπορεί να τηρεί ηλεκτρονικά αρχεία για κάθε πολίτη ή επιχείρηση, καθώς επίσης και ηλεκτρονικά αρχεία με στοιχεία που για διάφορους λόγους θα αποφασιστεί να εξαχθούν από το σύστημα Taxis, όπως για παράδειγμα κλειστές επιχειρήσεις, ανενεργά ή προσωρινά ΑΦΜ κτλ.
Επίσης, η υπηρεσία αυτή θα μπορούσε να χρησιμεύσει και ως backup για τα ηλεκτρονικά συστήματα που για λόγους ασφαλείας θα πρέπει να διατηρούνται και εκτός γενικής γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων.
Όλοι οι εφοριακοί θα γίνουν ελεγκτές και... κυνηγοί οφειλετών
Στο πλαίσιο της νέας δομής των ΔΟΥ όλοι οι εφοριακοί υπάλληλοι θα ασχολούνται πρωτίστως με τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων, με την επεξεργασία των δηλώσεων και τις διασταυρώσεις στοιχείων, καθώς και με την εφαρμογή των διαδικασιών αναγκαστικής είσπραξης εσόδων στις περιπτώσεις των οφειλετών που δεν καταβάλλουν εμπρόθεσμα τους φόρους.
Σύμφωνα με το πόρισμα, η λειτουργία των ΔΟΥ με την προτεινόμενη νέα δομή θα έχει ως αποτέλεσμα να απελευθερωθεί σημαντικός αριθμός προσωπικού, που από τις σημερινές διαδικαστικές εργασίες (έκδοση πιστοποιητικών, παραλαβή δηλώσεων) θα προωθηθεί προς τα ενισχυμένα τμήματα Ελέγχου και Αναγκαστικής Είσπραξης Εσόδων. Υπολογίζεται ότι στην τελική φάση θα διατεθούν άνω των 2.000 υπαλλήλων, πλέον των σημερινών, που θα ενισχύσουν τον συγκεκριμένο τομέα των ΔΟΥ.
Με δεδομένα ότι τα τμήματα ελέγχου θα ενισχυθούν με σημαντικό αριθμό υπαλλήλων και ότι θα δημιουργηθεί μία ΔΟΥ στην οποία θα περιλαμβάνονται οι χίλιες μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας (με όλα τα στάδια παρακολούθησής τους, δηλώσεις, έλεγχος κτλ.), αλλά και λαμβανομένου υπόψη ότι όλοι οι υπάλληλοι των ΔΟΥ πρέπει να θεωρούνται εν δυνάμει ελεγκτές, προτείνεται τα επίπεδα του φορολογικού ελέγχου να διαμορφωθούν ως εξής:
α) Έλεγχος σε επίπεδο ΔΟΥ.
β) Έλεγχος σε επίπεδο Διαπεριφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων (ΔΕΚ) προς το παρόν και μέχρι την πλήρη ανάπτυξη της αναβαθμισμένης ΔΟΥ.
γ) Έλεγχοι στις χίλιες μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας από το τμήμα Ελέγχου της ΔΟΥ των 1.000 μεγαλυτέρων φορολογουμένων της χώρας. Δεν πρέπει δηλαδή να υφίσταται το ενδιάμεσο στάδιο ελέγχου σε επίπεδο Περιφερειακού Ελεγκτικού Κέντρου (ΠΕΚ), διότι διαφορετικά οι ΔΟΥ θα απογυμνωθούν από τα θέματα ελέγχου, όπως έχει συμβεί με τις σημερινές ΔΟΥ Α’ Τάξης, και δεν θα παράγονται νέοι ελεγκτές.
Η εκπρόσωπος της ΠΟΕ-ΔΟΥ πρότεινε τη διατήρηση των σημερινών επιπέδων ελέγχου με βάση το ύψος των ακαθαρίστων εσόδων.
Όλοι οι υπάλληλοι των σημερινών ΔΟΥ που συγχωνεύονται ή απορροφώνται θα μεταφερθούν στις ΔΟΥ των πρωτευουσών των νομών. Ειδικά στους νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης οι υπάλληλοι των σημερινών ΔΟΥ που συγχωνεύονται ή απορροφώνται θα μεταφερθούν στις ΔΟΥ που θα παραμείνουν ή θα δημιουργηθούν, καθώς και στα Ελεγκτικά Κέντρα, σε οργανικές θέσεις που θα δημιουργηθούν.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου