«Τσιγγάνοι στο Βυζαντινό Μουσείο» μαζί με την Κυριακή Μάλαμα

Στο πλαίσιο της δράσης «Τσιγγάνοι στο Βυζαντινό Μουσείο», το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο προγραμματίζει την Πέμπτη 26 Μαΐου, στις 19:00, την προβολή της ταινίας «Άδεια» της Εύας Στεφανή και του ντοκιμαντέρ «Γυναίκες στο μικρό Παρίσι» της Κυριακής Μάλαμα. Μετά τις προβολές θα ακολουθήσει συζήτηση με εισαγωγικό σχολιασμό από την Εύα Στεφανή και την Μαρία Δημητρίου. Η είσοδος είναι ελεύθερη.

«Η άδεια» της Εύας Στεφανή (2001, 28') επιχειρεί να σκιαγραφήσει ένα πορτρέτο της Ασιέ, τσιγγάνικης καταγωγής από το χωριό Δροσερό Ξάνθης. Η Ασιέ εκτίει την ποινή της στις γυναικείες φυλακές Κορυδαλλού μαζί με την δίχρονη κόρη της. Την παρακολουθούμε στην τριήμερη άδειά της από τη φυλακή, στη διάρκεια της οποίας επιστρέφει στο Δροσερό για να δει την οικογένειά της.

Σκηνοθεσία: Εύα Στεφανή, Έρευνα: Εύα Στεφανή / Νίκος Ζωιόπουλος, Μοντάζ: Νίκος Τσολάκης, Κάμερα: Εύα Στεφανή, Παραγωγή: ΕΤ1 και CMCA

Η Εύα Στεφανή γεννήθηκε στις Η.Π.Α. το 1964. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ντοκιμαντέρ στην Ecole Varan στο Παρίσι, Κινηματογράφο και Εθνογραφικό Ντοκιμαντέρ στο Νew York University και ειδικεύτηκε στη σκηνοθεσία ντοκιμαντέρ στο Νational Film and Television School στην Βρετανία. Δίδαξε θεωρία κινηματογράφου και εθνογραφικό ντοκιμαντέρ στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στο Τμήμα Συγκριτικής Φιλολογίας του Α.Π.Θ. (1998-2001). Επίσης δίδαξε ντοκιμαντέρ σε σεμινάρια του Ευρωπαϊκού Δίκτυου Ντοκιμαντέρ EDN (European Documentary Network). Είναι Eπίκουρος Kαθηγήτρια στο τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου διδάσκει θεωρία και ιστορία κινηματογράφου από το 2001. Είναι επίσης υπεύθυνη της σειράς «Κινηματογραφικές Σπουδές» στις εκδόσεις Πατάκη.

Το ντοκιμαντέρ «Γυναίκες στο μικρό Παρίσι» της Κυριακής Μάλαμα (2004, 48') μας παρουσιάζει τις τσιγγάνες στον Δενδροπόταμο, οι οποίες αντικρίζουν με καχυποψία την κάμερα και συνήθως αρνούνται να εκτεθούν στο φακό. Αν όμως δεχτούν, παραδίνονται αυθόρμητα και εκφράζονται χωρίς αναστολές. Η κάμερα της ΕΤ3 περιπλανήθηκε στη γειτονιά αυτή, στη νοτιοδυτική άκρη της Θεσσαλονίκης, και κατέγραψε εικόνες της καθημερινής ζωής στους δρόμους και στις αυλές, στο κομμωτήριο και στο μπακάλικο, καθώς και κουβέντες γυναικών για τη ζωή τους και τις παραδόσεις των Ρομά εκεί.

Σκηνοθεσία: Κυριακή Μάλαμα, Σενάριο: Φανή Τουπαλγίκη, Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιάννης Παρίσης, Μοντάζ: Κατερίνα Κουφονίκου, Ήχος: Κώστας Παράσχου, Παραγωγός: Φανή Τουπαλγίκη, Παραγωγή: ΕΤ3

Γεννημένη στη Συκιά Χαλκιδικής το 1961, η Κυριακή Μάλαμα σπούδασε θέατρο στη Σχολή Λαϊκού Πειραματικού Θεάτρου και στη Σχολή Βεάκη. Συνέχισε τις σπουδές της στη Βιέννη, παίρνοντας πτυχίο της Επιτροπής Τεχνών Paritatische Prufungs – Kommision fur Kunst. Ολοκληρώνοντας τις σπουδές της, πραγματοποίησε τα πρώτα της βήματα στον κόσμο του κινηματογράφου, υπογράφοντας τα πρώτα της ντοκιμαντέρ, ενώ παράλληλα συνεργάστηκε και με τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου και με θεατρικές ομάδες της Θεσσαλονίκης.

Παράλληλα, στο πλαίσιο της δράσης, συνεχίζονται και οι εκθέσεις Τσιγγάνοι: η δική μου πραγματικότητα, μια φωτογραφική αποτύπωση στιγμών της ζωής τους από νεαρούς Τσιγγάνους της Νέας Αλικαρνασσού Ηρακλείου Κρήτης, Τερνέ Ρομά Αντό Σουρέτι – Νέοι Τσιγγάνοι φωτογράφοι, μια επιλογή φωτογραφιών που τράβηξαν την περίοδο 1999-2004 νέοι Τσιγγάνοι από την Αγία Βαρβάρα, σπουδαστές τότε των εργαστηρίων φωτογραφίας του ΥΠΠΟΤ/Διεύθυνση Εικαστικών Τεχνών και T.A.M.A. (Temporary Autonomous Museum for All) – Προσωρινό Αυτόνομο Μουσείο για Όλους, με έργα της εικαστικού Μαρίας Παπαδημητρίου. Στην έκθεση συμπεριλαμβάνονται το βίντεο TAMA-Sentimental, με το οποίο η καλλιτέχνης κέρδισε το βραβείο ΔΕΣΤΕ 2003, καθώς και το έργο Το πανωφόρι των Ρομά που παρουσιάστηκε πρόσφατα στην Βασιλική Ακαδημία Τεχνών στο Λονδίνο. Η παράλληλη παρουσίαση των εκθέσεων φιλοδοξεί να συνενώσει διαφορετικές ματιές για τους Ρομά, από την φωτογραφική καταγραφή της ζωής τους από τους ίδιους μέχρι την προσέγγισή τους από μια γνωστή μη- Ρομά εικαστικό. Η είσοδος στις εκθέσεις είναι δωρεάν.

Οι εκδηλώσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της συμμετοχής του Βυζαντινού Μουσείου στο ευρωπαϊκό έργο συνεργασίας "Roma Routes" (Οι δρόμοι των Ρομά), στο οποίο συμμετέχουν φορείς από τέσσερις ακόμη χώρες και συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 2007-13 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η συμμετοχή του ΒΧΜ στο συγκεκριμένο έργο έχει και έναν ιδιαίτερο συμβολισμό, που συνδέεται με την ιστορική διαδρομή των Ρομά, δεδομένου ότι η πρώτη παρουσία τους σε ευρωπαϊκό έδαφος καταγράφεται στον ελλαδικό χώρο κατά την βυζαντινή περίοδο. Στον ίδιο, άλλωστε, γεωγραφικό χώρο και την ίδια περίοδο φαίνεται πως δημιουργούνται οι όροι Τσιγγάνοι και Γύφτοι, που έμελλε να χρησιμοποιηθούν ευρύτερα στις ευρωπαϊκές γλώσσες ως προσδιοριστικό των πληθυσμών Ρομά που εγκαταστάθηκαν στον ευρωπαϊκό χώρο.


ert.gr