Λιπαρά: Πόσο ένοχα είναι τελικά;

Στην εποχή όπου τα καρδιαγγειακά αποτελούν μια από τις πιο συχνά εμφανιζόμενες ασθένειες και τα ποσοστά παχυσαρκίας αυξάνονται ανησυχητικά στις μικρές ηλικίες, τα λίπη αποτελούν το πιο ενοχοποιημένο συστατικό της διατροφής μας. Ανθυγιεινά, παχυντικά, 'ύπουλα' και τελικά απαγορευμένα, τα λιπαρά τελικά κατέληξαν να βρίσκονται στην καθημερινότητά μας μέσω της απαγόρευσής τους. Πόσο καλά τα γνωρίζουμε και πόσο 'βλαβερά' είναι τελικά;


Η οικογένεια των λιπαρών

Τα λίπη, και πιο συγκεκριμένα τα λιπαρά οξέα, χωρίζονται σε τέσσερις κατηγορίες: τα κορεσμένα, τα trans, τα πολυακόρεστα και τα μονοακόρεστα, ενώ τα περισσότερα τρόφιμα περιέχουν συνδυασμό δύο ή περισσότερων ειδών.

Κορεσμένο λίπος: Το συναντάμε στα ζωικής προέλευσης τρόφιμα όπως στο βούτυρο, στο κόκκινο κρέας, στα πλήρη γαλακτοκομικά και στα γλυκά. Τα κορεσμένα λίπη είναι γνωστά ως 'κακά' λιπαρά, επειδή σχετίζονται με την αύξηση της χοληστερόλης του αίματος και κατ' επέκταση με καρδιαγγειακές παθήσεις.

Τρανς (υδρογονωμένο) λίπος: Μια ακόμη κατηγορία 'κακών' λιπαρών, που ορισμένες φορές είναι ακόμη πιο επιβαρυντικά από τα κορεσμένα. Επί της ουσίας αποτελούν φυτικά λίπη που προκύπτουν από συγκεκριμένη διαδικασία, όπως το τηγάνισμα, και σε θερμοκρασία δωματίου βρίσκονται σε στερεή μορφή.

Ακόρεστα λίπη… τα 'καλά' λίπη: Αποτελούν λίπη που βρίσκουμε κυρίως σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης και χωρίζονται σε:

Μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, στο ελαιόλαδο και σε άλλα σπορέλαια
Πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, στις μαλακές μαργαρίνες, στους ξηρούς καρπούς, στα ψάρια και σε εμπλουτισμένα τρόφιμα.
Τα ακόρεστα λίπη αποτελούν ένα από τα βασικά συστατικά του Μεσογειακού Πρότυπου διατροφής. Συγκεκριμένα το ελαιόλαδο αποτελεί το λίπος που συστήνεται να καταναλώνουμε καθημερινά, ενώ τα πολυακόρεστα ω-3 και ω-6 λιπαρά, θεωρούνται απαραίτητα σε εβδομαδιαία βάση.

Τα λίπη στο σώμα μας

Το λίπος είναι απαραίτητο για την ομαλή λειτουργία του οργανισμού μας, εφόσον συμβάλλει στην παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων ενέργειας, κάθε γραμμάριο λίπους δίνει 9 θερμίδες. Παράλληλα, τα λίπη στο σώμα μας αποτελούν συστατικό των κυττάρων του σώματος και το 'όχημα' των λιποδιαλυτών βιταμινών.
Αυτό σημαίνει πως είναι πολύ σημαντικό να δίνουμε έμφαση στην ποιότητα του λίπους που καταναλώνουμε αλλά και στην ποσότητα χωρίς να το αποκλείουμε από τη διατροφή μας.

Ντορίνα Σιαλβέρα, MSc

iatronet.gr