Πόσο συχνά, άραγε, φέρνουμε στη μνήμη μας ότι 500.000-600.000 τσιγγάνοι σφαγιάστηκαν από τα στρατεύματα του Χίτλερ κατά τη διάρκεια της ναζιστικής περιόδου; Και εδώ, όμως, η επιλεκτικότητα δεν είναι τυχαία. «Θα πρέπει δε να σημειώσουμε ότι η γενοκτονία αυτή είναι σχετικά άγνωστη, σε σύγκριση τουλάχιστον με το ολοκαύτωμα των Εβραίων, κάτι που δεν είναι ανεξάρτητο από την απουσία πολιτικής οργάνωσης (κρατικού ή άλλου τύπου) στους τσιγγάνους, αλλά και την εν γένει επιφυλακτική έως αρνητική στάση της υπόλοιπης κοινωνίας απέναντί τους».
Η προέλευση
Τα όποια στοιχεία για την προέλευση των τσιγγάνων προέρχονται από τη μελέτη της γλώσσας τους (της ρομανί). Αυτή παρουσιάζει μεγάλη ομοιότητα με ορισμένες ινδικές γλώσσες. Ξεκινώντας, λοιπόν, από την Ινδία, οι τσιγγάνοι κατευθύνονται στην Περσία (εμφανίζονται γύρω στον 9ο αιώνα μ.Χ.) και από εκεί στην Αρμενία, όπου και παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα και σταδιακά περνούν στα εδάφη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Αυτή η μετακίνηση πιθανόν να οφείλεται σε επιθέσεις των Σελτζούκων Τούρκων στα αρμένικα εδάφη, οι οποίες προκάλεσαν πληθυσμιακές ανακατατάξεις. Από εκεί, διασπείρονται αρχικά σε εδάφη της βαλκανικής χερσονήσου και της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Στον ελλαδικό χώρο η παρουσία τους για πρώτη φορά καταγράφεται σε κείμενα του 14ου αιώνα (το 1323 μία τσιγγάνικη φυλή εγκαθίσταται έξω από τον Χάνδακα, το 1381 αναφέρονται φέουδα στην Κέρκυρα και την Ήπειρο στα οποία εργάζονται ως δουλοπάροικοι τσιγγάνοι, ενώ το 1384 αναφέρεται η ύπαρξη τσιγγάνων και έξω από τη Μεθώνη). Οι τσιγγάνοι που ζουν σήμερα στην περιοχή των Άνω Λιοσίων είναι απόγονοι κάποιων από τις πρώτες φυλές που εγκαταστάθηκαν στον ελλαδικό χώρο.
Η κοινωνική οργάνωση
Οι τσιγγάνικοι πληθυσμοί, ως απόρροια της απαξίωσης, περιφρόνησης και δίωξης που έχουν υποστεί στην ιστορία τους, αντιμετωπίζουν με καχυποψία, αν όχι εχθρικά, τους μπαλαμέ, τους μη τσιγγάνους. Ο τρόπος ζωής τους είναι παραδοσιακός και η κοινωνική τους οργάνωση είναι φυλετικά δομημένη.
Οι τσιγγάνικες οικογένειες είναι πολυμελείς, και σε κάθε περίπτωση μέλημα τους είναι να παντρέψουν γρήγορα τα παιδιά τους. Αυτό έχει άμεση σχέση με τον τρόπο ζωής τους, την απόκτηση αυτονομίας στη ζωή και δυνατότητα εξασφάλισης αυτάρκειας και συντήρησης της οικογένειας. «Το κορίτσι «ανήκει στον πατέρα και μεταβιβάζεται στο σύζυγο». Αργότερα, βέβαια, η γυναίκα με τη μητρότητα αποκτά κύρος και σχετική αυτονομία, αλλά και τότε ακόμη αποτελεί ιδιοκτησία του άντρα».
Η φράση «ιδιοκτησία του άντρα» μπορεί να οδηγεί στη σκέψη της ύπαρξης μίας πατριαρχικά δομημένης κοινωνίας, κάτι τέτοιο όμως δε συμβαίνει. Ο άντρας είναι ο κυρίαρχος εκτός σπιτιού, και αυτό για συγκεκριμένο λόγο. «Οι τσιγγάνοι δεν ήθελαν ο (…) μπαλαμό να μιλάει με τις γυναίκες τους γιατί φοβούνται τους «άλλους». Αν μπορούσαν, δε θα επέτρεπαν ποτέ στις γυναίκες τους να δουλεύουν και να συγχρωτίζονται με τους μπαλαμέ. Γνωρίζουν ότι οι «άλλοι» είναι προκατειλημμένοι απέναντί τους και ότι υπάρχει πάντα το στερεότυπο της τσιγγάνας που κλέβει, λέει ψέματα, ξεγελά».
Από την άλλη, η γυναίκα διαχειρίζεται το οικογενειακό εισόδημα, παίρνει αποφάσεις για τις επιχειρησιακές επενδύσεις και τις περισσότερες φορές πηγαίνει μαζί με τον άντρα στις αγορές εμπορευμάτων. Εάν θέλαμε να βρούμε κάποιο ψήγμα εξάρτησης της γυναίκας, θα πρέπει να ανατρέξουμε στη σχέση της με την πεθερά, στην οποία και πρέπει να υπακούει μέχρις ότου παντρευτεί.
Ένα στοιχείο το οποίο προκαλεί εντύπωση στους τσιγγάνους είναι ο συνδυασμός από τη μία της επαιτείας (για να εξασφαλίσουν, πολλές φορές, ακόμη και τα προς το ζην) και των πλούσιων (ποσοτικά και ποιοτικά) κοσμημάτων που συνοδεύουν τη δημόσια εμφάνισή και τους γάμους τους. Ωστόσο, τα ακριβά κοσμήματα που φορούν οι τσιγγάνοι δεν εκλαμβάνονται με τα δεδομένα που συνοδεύουν την σκέψη «των απ’ έξω», της καπιταλιστικά δομημένης κοινωνίας. «Είναι δώρα που τους χάρισαν οι δικοί τους σαν ένα σύμβολο αγάπης και αποδοχής, πάντα θα θυμίζουν στο νεαρό άτομο που το φορά το πρόσωπο που του τα χάρισε. Χωρίς τα κοσμήματά του ο τσιγγάνος είναι «γυμνός», αποξενωμένος, γι’ αυτό τα φορά πάντα, ακόμα και στη δουλειά του (…) Τα δώρα δηλαδή παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των συγγενών και στη συνοχή γενικότερα της ομάδας».
Σε μία κοινωνία, όπως η τσιγγάνικη, όπου η μόνη μνήμη και γνώση της ιστορίας προέρχεται από τις υποκειμενικές αφηγήσεις των μεγαλυτέρων, όπως έζησαν αυτοί τις στιγμές εκείνες, η μόνη εξουσία και το μόνο δίκαιο που θα μπορούσε να διαπνέει τη ζωή των ανθρώπων είναι ο άγραφος, προφορικά κληρονομημένος, νόμος της φυλής.
Για παράδειγμα, αρχηγοί δεν υπάρχουν στον τσιγγάνικο καταυλισμό των Άνω Λιοσίων, και αυτοί που παρουσιάζονται ως εκπρόσωποι, κάποιες φορές στα ΜΜΕ, δεν έχουν καμία εξουσία στους υπόλοιπους. Ως ανώτεροι θεωρούνται μόνο αυτοί που έχουν χρήματα. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια, ο κυρίαρχος τρόπος απονομής δικαιοσύνης μεταξύ τους είναι η αυτοδικία. Η αδικία ή η αθέτηση μίας υπόσχεσης είναι αιτίες που μπορούν να οδηγήσουν σε αυτή. «Οι νόμοι του αστικού δικαίου και η αστυνομία είναι των «άλλων», δεν έχουν σχέση με αυτούς και πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί, «να τα βρίσκουν μόνοι τους, μεταξύ τους», να μην αφήνουν τους «άλλους» να παρεμβαίνουν στις διαφορές τους, στη ζωή τους. Ο άγραφος «νόμος της σιωπής», που επιτάσσει να μην κοινοποιούνται τα μυστικά της κοινότητας στους «άλλους», είναι απαράβατος και όποιος τον καταπατήσει θα βρεθεί αντιμέτωπος με ολόκληρη την τσιγγάνικη ομάδα. Η δική τους «εξουσία», συνήθως ο ισχυρός πλούσιος επιχειρηματίας, είναι που θα δώσει τις σωστές συμβουλές όταν θα βρεθούν αντιμέτωποι με το νόμο των «άλλων», ο οποίος τους αντιμετωπίζει ατομικά πια, διασπώντας τη συλλογικότητά τους με την επίκληση ατομικών ελευθεριών και ατομικής ευθύνης».
Σε ορισμένες άλλες φυλές-καταυλισμούς τσιγγάνων, δεν ισχύει η παραπάνω περιγραφή.
....
Δείτε ολόκληρο το άρθρο
http://anarchypress.wordpress.com/2011/01/16/%CE%BF%CE%B9-%CF%84%CF%83%CE%B9%CE%B3%CE%B3%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CE%B9/#more-10540
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου