Παρασκευή 14 Ιανουαρίου 2011

Οι ασπίδες της ψυχής μας: το "Εγώ"


Μια φορά και ένα καιρό, σε μια εποχή, ήταν ένας δυνατός πολεμιστής που λεγόταν «Εγώ». Αυτός ο πολεμιστής ήταν αρκετά δύσκαμπτος, δεν άλλαζε εύκολα άποψη και αρκετά αποφασιστικός. Δεν φοβόταν κανένα και τίποτα γιατί είχε μια μεγάλη δυνατή ασπίδα που ενεργοποιούταν όταν ένιωθε απειλή. Ο μεγάλος του αντίπαλος, από την άλλη, ήταν ένας πιο χαρούμενος χαρακτήρας που όλο του ζητούσε να κάνει πράγματα που τον έβγαζαν από το αυστηρό πρόγραμμα του «Εγώ». Το «Εγώ» όμως όταν ένιωθε άγχος, φόβο, αίσθημα τιμωρίας/ενοχής και αισθήματα ντροπής η αηδίας, ενεργοποιούσε την μεγάλη του ασπίδα, που την είχε ονομάσει «Μηχανισμό άμυνας».
Μερικές από τις γνωστές ασπίδες είναι οι εξής:

*
Απώθηση: Βιώματα και εμπειρίες που η εμφάνιση τους θα συνδέονταν με δυσάρεστα συναισθήματα όπως άγχος και φόβο, απωθούνται στο ασυνείδητο. Κάτι παρόμοιο, γίνεται και σε καταστάσεις μέθης ή ύπνου.
*
Άρνηση: Ονομάζεται ο μηχανισμός αυτός που καμία φορά μας κάνει να μην είμαστε σε θέση να αντικρίσουμε μια κατάσταση στις πραγματικές διαστάσεις του. Συνήθως το εμφανίζουν τα παιδιά που θέλουν να αρνηθούν κάποιο θάνατο γονέα π.χ. Δεν πέθανε ο πατέρας αλλά πήγε ταξίδι.
*
Εκλογίκευση: Είναι η προσπάθεια για λογικοφανή δικαιολογία μιας πράξης – ή ενός τρόπου συμπεριφοράς – με σκοπό να την αποδυναμώσει από την πραγματική σημασία της για ένα άτομο. Για παράδειγμα ένας αλκοολικός θα μπορούσε να δικαιολογούσε την κατανάλωση αλκοόλ λέγοντας: «πίνω επειδή κάποιος ιατρός, είπε ότι κάνει καλό στα αγγεία»
*
Προβολή: Η μεταφορά ασυνείδητων επιθυμιών, συναισθημάτων, ορμών, κ.λπ. ενός ατόμου προς τα έξω, προς το περιβάλλον.
*
Εξειδανίκευση: Μια ή περισσότερες πλευρές ενός ατόμου, κατάστασης, ιδεολογίας κ.λπ. αξιολογείται από κάποιον υπερβολικά «κλείνοντας» ταυτόχρονα τα μάτια για τις άλλες αρνητικές πλευρές, π.χ. Ο ερωτευμένος βλέπει την ερωμένη του σαν θεά, σαν την ομορφότερη του κόσμου κ.τ.λ.

Δεν υπάρχει χαρακτήρας, που να μην έχει και τους δύο πολεμιστές μέσα του, δηλαδή, το «Εγώ» και το «Αυτό». Καθώς δεν υπάρχει «σωστός» και «λάθος» μηχανισμός άμυνας. Ανάλογα τον χαρακτήρα και τις εμπειρίες του καθένα, ο πολεμιστής «Εγώ» επιλέγει κάποια ασπίδα («μηχανισμό άμυνας») έτσι ώστε να προστατευθεί από τα απειλητικά για αυτόν συναισθήματα. Κάποια, λοιπόν, από αυτές είναι και η δικιά σας ασπίδα.

synergazomai.gr-www.olaalla.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια :