Του Δημήτρη ΓιαννακόπουλουΤα τελευταία 50 χρόνια εκατοντάδες σημαντικές μελέτες επιχείρησαν να συνδέσουν την ευημερία με τη δημοκρατία, όχι πάντοτε επιτυχώς. Το ιδεολόγημα του Δυτικού εκσυγχρονισμού, που στηρίζεται στην παράδοση του λεγόμενου «historical institutionalism», ευαγγελίστηκε την ευημερία ως προϊόν εκδημοκρατισμού των θεσμών.
Η άνοδος των νεοφιλελευθέρων μετέβαλλε την πολιτική διάσταση στην θεσμική συγκρότηση, θεωρώντας ότι η ευημερία είναι προϋπόθεση της εδραίωσης της δημοκρατίας. Σύμφωνα με τους τελευταίους η λειτουργική οργάνωση της αγοράς και ο εκμηδενισμός των ελλειμμάτων του κράτους συνεισφέρουν στη δημοκρατική εξέλιξη, όπου δεν λογίζονται ως μοναδική προϋπόθεση.
Όμως και οι δύο προσεγγίσεις πάσχουν από ντετερμινισμό. Μπορούν να ορίσουν μονοδιάστατα αιτίες, ερμηνεύοντας συγκεκριμένα αποτελέσματα της συγκυρίας. Από μόνη της η δημοκρατία δεν παράγει ευημερία και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρήσει κανείς ότι η ευημερία οδηγεί αναπόδραστα στον εκδημοκρατισμό των θεσμών. Οι τελευταίοι δεν είναι ουδέτερο φαινόμενο, όπως δεν είναι και το κράτος, καθώς αποκρυσταλλώνουν και αντανακλούν το δυναμικό των σχέσεων εξουσίας. Είναι ο κανόνας και το μήνυμα, αλλά και η πατέντα κοινωνικοποίησης που συνδέουν τον εξουσιαστή με τον εξουσιαζόμενο. Δίχως την συμμόρφωση (ανοχή) του εξουσιαζόμενου δεν λειτουργούν οι θεσμοί. Πέραν αυτού, αν ο πολίτης δεν εσωτερικεύει τους θεσμούς ως «κοινή λογική» ο εξαναγκασμός στις δημοκρατίες δεν λειτουργεί αναπαραγωγικά για το καθεστώς και το κράτος εμφανίζεται αδύναμο, ενώ η πολιτική τάξη ανίσχυρη. Προκύπτει, δηλαδή, κρίση πολιτικής νομιμοποίησης. Καθεστωτική κρίση, αν προτιμάτε, όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα στην Ελλάδα.
αναρτήθηκε από ακτιβιστής
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου