Οι πολλοί φίλοι…μεγαλώνουν τον εγκέφαλο.

Όσο περισσότεροι οι φίλοι, τόσο μεγαλύτερος ο εγκέφαλος.


Η ύπαρξη ενός μεγάλου κοινωνικού δικτύου και πολλών φίλων φαίνεται πως οδηγεί σε μεγέθυνση ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου. Αυτό δείχνουν πειράματα σε πιθήκους μακάκους, που διενήργησαν βρετανοί επιστήμονες, κάτι που, αν όντως ισχύει και για τους ανθρώπους, σημαίνει ότι όσοι είναι πιο κοινωνικοί και διαθέτουν περισσότερους φίλους, ακόμα και στα κοινωνικά δίκτυα όπως το Facebooκ και το Twitter, επεκτείνουν με ανάλογο τρόπο τον εγκέφαλό τους.
Ο ερευνητές του Τμήματος Πειραματικής Ψυχολογίας του πανεπιστημίου της Οξφόρδης με επικεφαλής τον Τζερόμ Σάλετ, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό «Science», σύμφωνα με τη βρετανική «Τέλεγκραφ» και το «Scientific American», έκαναν μελέτες με 23 μακάκους, από τους οποίους ο ένας κρατήθηκε σε απομόνωση, ενώ οι υπόλοιποι τοποθετήθηκαν σε ομάδες διαφορετικού μεγέθους (δύο επτά ατόμων), επί 15μήνες.

Οι Βρετανοί επιστήμονες, χρησιμοποιώντας τεχνικές μαγνητικής απεικόνισης του εγκεφάλου, διαπίστωσαν ότι τα πειραματόζωα που ζούσαν σε μεγαλύτερες κοινωνικές ομάδες, είχαν περισσότερη φαιά ουσία σε συγκεκριμένες εγκεφαλικές περιοχές, που αφορούν την επεξεργασία των κοινωνικών πληροφοριών, όπως π.χ. αυτές που εμπλέκονται στην αναγνώριση προσώπων, στην κατανόηση των χειρονομιών και των κραυγών των άλλων κ.α. Όσο προστίθεντο στο κλουβί περισσότεροι μακάκοι, τόσο αύξανε ο όγκος του εγκεφάλου όλων (αύξηση της μάζας της φαιάς ουσίας σε ποσοστό περίπου 5% για κάθε έξτρα «συγκάτοικο»).

Επίσης οι ερευνητές βρήκαν ότι τα ζώα με την περισσότερη φαιά ουσία στον προμετωπιαίο φλοιό τους, όπου μεταξύ άλλων βρίσκεται η περιοχή του εγκεφάλου από την οποία εξαρτάται η κατανόηση των άλλων, αναλάμβαναν πιο κυριαρχικό ρόλο. Η θέση ενός ζώου στην ιεραρχία εξαρτάται από τις κοινωνικές επαφές του, δηλαδή από τη δυνατότητά του να κάνει φίλους και να συνάπτει συμμαχίες, έτσι ώστε να έχει προνομιακή πρόσβαση στους διαθέσιμους πόρους, ιδίως στην τροφή. Μία προηγούμενη μελέτη, που είχε δημοσιευτεί στο περιοδικό βιολογίας της Βασιλικής Εταιρίας επιστημών της Βρετανίας «Proceedings of the Royal Society B», είχε συσχετίσει τον αριθμό των online φίλων με το μέγεθος ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου.

Οι νέες πρόσφατες μελέτες, μεταξύ άλλων, επιβεβαιώνουν την πλαστικότητα του εγκεφάλου στα θηλαστικά, δηλαδή την ικανότητα μεταβολής του με το πέρασμα του χρόνου, είτε μεγαλώνοντας, είτε μικραίνοντας. Έως τώρα εθεωρείτο σίγουρο ότι κάτι τέτοιο συνέβαινε με την εκμάθηση νέων φυσικών και πρακτικών ικανοτήτων, αλλά τώρα αποδεικνύεται ότι μπορεί να συμβεί ακόμα και με τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, κάτι που, με τη σειρά του, επηρεάζει τη θέση του ατόμου στην κοινωνική ιεραρχία και το «στάτους» του μεταξύ των άλλων μελών του είδους του.

Σύμφωνα με τον Σάλετ, η νέα μελέτη δείχνει πως «τα νευρωνικά δίκτυα στον εγκέφαλο των ανθρώπων, τα οποία επεξεργάζονται τις κοινωνικές πληροφορίες, εξελίχτηκαν με βάση προϋπάρχοντα δίκτυα που έκαναν ανάλογους κοινωνικούς «υπολογισμούς» στους πιθήκους».

www.kathimerini.gr