Κυριακή 1 Μαΐου 2011

Η ιστορία της εργατικής πρωτομαγιάς

Σικάγο 1886
Τα γεγονότα που σηματοδότησαν τον κοινωνικό και τον ταξικό αγώνα.
Η δράση και η καταδίωξη των «αναρχικών» εργατών.

Η γέννηση του συνειδητού εργατικού κινήματος σε εθνικό επίπεδο επέρχεται στην Αμερική μετά το 1973 και τα επόμενα χρόνια οργανώνονται διαδηλώσεις, απεργίες και πολιτικές καμπάνιες. Αρχικά σημαντικό ρόλο στις απεργίες έχει το Εργατικό Κόμμα των Η.Π.Α. που μετά την αποτυχία των διαδηλώσεων μετονομάζεται σε Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα, έχοντας πλέον σαν πρωταρχική του λειτουργία την πολίτική δράση, τον σχεδιασμό πρότασης προς τα νομοθετικά σώματα για την καθιέρωση του οκτάωρου και την αντίθεση στις μαζικές συγκεντρώσεις.

. Στο σοσιαλιστικό κίνημα της Αμερικής αντικατοπτρίζεται το σχίσμα της Πρώτης Διεθνούς με τους Διεθνιστές που υποστηρίζουν την άμεση προετοιμασία για την κοινωνική επανάσταση και τους Λασσαλικούς που στρέφονται στην πολιτική οργάνωση και στην κοινοβουλευτική διαδικασία. Η αντιπαράθεση ξεκινάει μεταξύ αγωνιστικών κινήσεων εργατών και της Εθνικής Επιτροπής του Σ.Ε.Κ., η οποία εναντιώνεται σιγά-σιγά στις αγωνιστικές οργανώσεις , ενώ παράλληλα δεν καταφέρνει να σταθεροποιηθεί στο πολιτικό προσκήνιο. Η διαμάχη γίνεται πιο έντονη μετά το 1980 όπου οι σοσιαλιστές αποτυγχάνουν παταγωδώς στις εκλογές και οι «επαναστάτες» (με πρωτοπόρους τους γερμανούς εργάτες) συσπειρώνονται ενάντια στο αντισοσιαλιστικό διάταγμα του ΄78, ενώ εξακολουθούν να τονίζουν το μάταιο των εκλογών.
Το κίνημα των επαναστατικών ομάδων ισχυροποιείται και οργανώνεται στην Αμερική κυρίως μετά την άφιξη του Γιόχαν Μοστ (υποστηρικτής των Μπακούνιν και Νετσάγιεφ), ο οποίος παραγκωνίζοντας τους κοινοβουλευτικούς σοσιαλιστές, υποστηρίζει την αναρχική τακτική της ατομικής (ώστε να μην διακινδυνεύσει το κίνημα) τεροριστικής δράσης απέναντι στην εκκλησία και το κράτος, στην αστυνομία και τον στρατό. Ακολουθεί η συγκέντρωση εκπροσώπων των επαναστατικών αντικοινοβουλευτικών ομάδων, από 26 πόλεις, στο Πίτσμπουργκ στις 14 οκτωβρίου 18883 για την αναδιοργάνωση της Διεθνούς ¨Ένωσης Εργατών, όπου παρατηρούνται δύο διαφορετικές τάσεις-προτάσεις. Οι αντιπρόσωποι από την Νέα Υόρκη και τις ανατολικές πολιτείες (με πρωτοστάτη τον Μοστ) υποστηρίζουν την αναρχική ατομική τακτική και οι αντιπρόσωποι από το Σικάγο και τις δυτικές πολιτείες (καθοδηγούμενοι από τους Άλμπερτ Πάρσον και Ώγκαστ Σπάιζ) , αναπτύσσουν την «ιδέα του Σικάγο» ,ένα μείγμα αναρχισμού και συνδικαλισμού. Οι «δυτικοί» επικρατούν και το συνέδριο επικυρώνει την σπουδαιότητα του συνδικαλισμού και την παράλληλη εφαρμογή της τακτικής της απευθείας δράσης – την βία - .
-Ακολουθούν σημεία της πλατφόρμας της Διεθνούς που δημοσιεύτηκε στο «Συναγερμό» (εφημερίδα του Πάρσονς στο Σικάγο)-
«Η σημερινή κοινωνική τάξη πραγμάτων βασίζεται στη ληστεία των μη ιδιοκτητών από μέρους των ιδιοκτητών, οι καπιταλιστές εξαγοράζουν τον μόχθο των φτωχών προσφέροντας μισθούς που αρκούν μονάχα για την επιβίωση, απορροφώντας όλη την υπεραξία… Το σύστημα είναι άδικο, παράλογο και καταστροφικό. Άρα εκείνοι που υποφέρουν κάτω από αυτό το σύστημα και δεν θέλουν να είναι υπεύθυνοι για τη συνέχισή του πρέπει να πολεμήσουν για την καταστροφή του με όλα τα μέσα και με όλες τους τις δυνάμεις. Οι εργάτες δεν μπορούν να ζητήσουν βοήθεια από καμιά εξωτερική πηγή στον αγώνα τους ενάντια στο τωρινό σύστημα..πρέπει να πετύχουν την απελευθέρωση τους με τις δικές τους προσπάθειες μόνο προσπάθειες.. Μέχρι τώρα, καμιά προνομιούχα τάξη δεν παραιτήθηκε από την τυραννία, και οι σημερινοί καπιταλιστές δεν παραιτήθηκαν ποτέ από τα προνόμια τους κι από την εξουσία τους χωρίς να εφαρμόσουν κατασταλτικά μέτρα…»
Το πρόγραμμα διακηρύττει χωρίς προσχήματα την καταστροφή της υπάρχουσας οικονομικής και πολιτικής τάξης πραγμάτων και ωθεί πάρα πολλούς εργάτες στο να προσχωρήσουν στην Διεθνή (στο Σικάγο, χάρη στη μεγάλη ιστορία των βιαιοπραγιών της αστυνομίας, η συμμετοχή των εργατών είναι μεγάλη). Οι Διεθνιστές του Σικάγου βγάζουν πέντε εφημερίδες στα αγγλικά, στα γερμανικά και στην βοημική διάλεκτο, ενώ ξεχωρίζουν για την ικανότητα την ευστροφία και την δράση τους οι Πάρσονς, Σπάιζ, Σάμουελ Φήλντεν, Μάικελ Στσουώμπ οι οποίοι καλούν τα συνδικάτα τις πόλης να αποχωρίσουν από τη συντηρητική Συνασπισμένη Επαγγελματική και Εργατική Συνέλευση (που υποστηρίζεται από το Σ.Ε.Κ.) και να οργανώσουν ένα Κεντρικό Εργατικό Συνδικάτο με καθαρά αγωνιστική πολιτική. Στο κάλεσμα απαντούν στην αρχή τέσσερα συνδικάτα γερμανών εργατών και στα μέσα του ’85 συμμετέχει στο Κ.Ε.Σ. η πλειψηφία των συνδικάτων της πόλη που ασπάζονται τις θέσεις της Διεθνούς τόσο για την διεκδίκηση του οκτάωρου αλλά περισσότερο για τη δημιουργία κοινού εργατικού μετώπου.

Στο Σικάγο, την πρωτοβουλία για την καθιέρωση του οκτάωρου, την αναλαμβάνει ο Σύνδεσμος για την Καθιέρωση του Οκτάωρου, στον οποίο συμμετέχουν η Συνασπισμένη Συνέλευση, το Σ.Ε.Κ. και οι Ιππότες τις Εργασίας, ενώ το Κεντρικό Εργατικό Συνδικάτο υποστηρίζει με δράσεις και εκδηλώσεις (τα συνθήματα-αιτήματα που επικρατούν στην απεργία ασπάζονται τις θέσεις του Κ.Ε.Σ. και της Διεθνούς). Η απεργία ξεκινάει το Σάββατο πρώτη Μαΐου του ‘86 με φοβερή ορμητικότητα και μέσα στις πρώτες τρεις πρώτες μέρες απεργούν πάνω από 65.000 εργάτες στην πόλη , κάνοντας τον αρχηγό της αστυνομίας Έμπερσολντ να θέσει όλους τους κατασταλτικούς μηχανισμούς σε επιφυλακή (πάνοπλοι αστυνομικοί, στρατιώτες, ειδικοί χαφιέδες). Όμως τα πλήθη των διαδηλωτών που απεργούν ειρηνικά μπλοκάρουν και σταματούν τις περισσότερες βιομηχανίες και εργοστάσια , όταν οι μεγαλοβιομήχανοι συνασπίζονται οργανώνουν ιδιωτικές φρουρές και απεργοσπαστικές ομάδες) και αποφασίζουν την άρνηση οποιασδήποτε παραχώρησης στους εργάτες καθώς έβλεπαν την αλληλεγγύη να εξαπλώνει την απεργία σε πολλές πόλεις.
Την Δευτέρα, καθώς είχε φανεί ότι η κατάσταση ήταν ανεξέλεγκτη, τα γκλομπ της αστυνομίας αρχίζουν να διαλύουν τις πορείες από το πρωί, ενώ το απόγευμα ξεσπούν φασαρίες έξω από το εργοστάσιο Μακ Γκόρμιτ Χάρβεστερ με τους αστυνομικούς να εξαπολύουν επιθέσεις κατά των απεργών. Το μακελειό ξεκινάει όταν μια ομάδα 200 περίπου απεργών διασπάται από την συγκέντρωση (6.000 άτομα) και επιτίθεται κατά των απεργοσπαστών, όταν οι αστυνομικοί ανοίγουν πυρ , σκοτώνοντας 4 άτομα και τραυματίζοντας πάρα πολλά. Στο σημείο παρευρίσκεται (είχε μιλήσει προηγουμένως στην συγκέντρωση) ο Σπάιζ που σπεύδει στο τυπογραφείο της «Εργατικής Εφημερίδας του Σικάγου» και αγανακτισμένος με τις αγριότητες της αστυνομίας κυκλοφορεί την ίδια μέρα μια προκήρυξη στα αγγλικά και στα γερμανικά με τίτλο «Εκδικηθείτε! Εργάτες στα όπλα!»
Το πρωί της Τρίτης 4 Μαΐου ξημερώνει με την αστυνομία να επιτίθεται στα μέρη όπου οι προκηρύξεις καλούσαν σε συγκεντρώσεις, ενώ ο δήμαρχος Χάρρισον δίνει άδεια για συγκέντρωση στις 7 η ώρα στην Πλατεία Αγοράς , όπου παρευρίσκεται και ο ίδιος , σε μια ύστατη προσπάθεια ώστε να μην διασαλευτεί η τάξη. Γύρω στις 10 μια δυνατή νεροποντή κάνει πολύ κόσμο να αποχωρίσει, ανάμεσα σε αυτούς οι Σπάιζ, Πάρσον (που είχαν νωρίτερα μιλήσει) και ο δήμαρχος Χάρρισον (που καλεί το αστυνομικό τμήμα να δώσει αναφορά και πάει σπίτι του για ύπνο). Ο Φήλντεν συνεχίζει να μιλάει στους εναπομείναντες απεργούς, όταν ο διευθυντής της αστυνομίας, Τζων Μπόνφηλντ, μισητός στην πόλη για την κτηνωδία του, ηγείται ενός αποσπάσματος 180 αστυνομικών επιχειρεί να διαλύσει εντελώς την συγκέντρωση… Η βόμβα εκτοξεύεται από την μεριά των απεργών για να εκραγεί και να σκοτώσει 7 αστυνομικούς και να τραυματίσει 66, καθώς το αποσπάσιμα ανοίγει πυρ εκτελώντας πολλούς και τραυματίζοντας πάνω από 200…

Από την επόμενη οι εφημερίδες, όχι μόνο στο Σικάγο, σπέρνουν τον πανικό, αναζωπυρώνοντας το αίσθημα τρομοκρατίας που επικρατεί στο κοινό, χαρακτηρίζοντας τους πρωτοστάτες της συγκέντρωσης ως «αιμοδιψή κτήνη, ερυθροί ρουφιάνοι, αναρχικοί δυναμιτιστές, βομβολάτρες» κ.α. Η αστυνομία τροφοδοτεί συνεχώς την υστερία του κοινού, συλλαμβάνει τους κυριότερους αναρχικούς επαναστάτες της πόλης (Σπάιζ,Φήλντεν, Στσουώμπ, Αντολφ Φίσερ, Τζωρτζ Ένγκελ, Λούις Λινγκ,Όσκαρ Νήμπ-ενώ διαφεύγει την σύλληψη ο Πάρσον), διαλύει εφημερίδες μετά από εφόδους και μαζικές συλλήψεις και ανακαλύπτει οπλοστάσια, επαναστατικά υλικά τα οποία επιτυχώς συνδέει με το «αναρχικό κίνημα». Απλώνεται η φήμη ότι ο Μοστ θα ερχόταν από την Νέα Υόρκη ,για να κλιμακώσει το κύμα δολοφονιών και η αστυνομία παρατάσσεται επιδεικτικά έξω από τον σταθμό (ο Μοστ όμως δεν φτάνει).
Στην αρχή της προανάκρισης ο Πάρσονς εμφανίζεται στο ακροατήριο για να συλληφθεί και να δικαστεί μαζί με τους συντρόφους του και στα μέσα Μαΐου το κακουργιοδικείο κατηγορεί τους Σπάιζ, Στσουώμπ, Φήλντεν, Πάρσον, Φίσερ, Ένγκελ, Λινγκ, Νιμπ, όλοι τους βασικά μέλη της Διεθνούς, σαν υπεύθυνους για την «δολοφονία» του αστυνομικού Ματίας Τζ. Ντήγκαν στις 4 Μαΐου και ορίζει δικάσιμο στις 21 Ιουνίου στο Κουκ Κάουντι με δικαστή τον Τζόζεφ Γκάρυ. Από εκεί και πέρα δύο είναι τα σημεία που αποδεικνύουν το «μη δίκαιο» της δίκης, πρώτον ο δικαστής Γκάρυ αναγκάζει τους κατηγορούμενους να δικαστούν μαζί και δεύτερον με ένα απίθανο τέχνασμα (αφού αποκλείεται η συνήθης «τυχαία κλήρωση») για την διαλογή των ενόρκων επιλέγονται 12 άτομα εμφανώς προκατηλημένα απέναντι στους κατηγορούμενους (ανάμεσα τους και ένας συγγενής θύματος!). Στην διαδικασία πολλές ψευδομαρτυρίες αποκαλύπτονται και σαρώνονται από την υπεράσπιση, όπως το δήθεν σχέδιο για ανατίναξη όλων των αστυνομικών τμημάτων, την ύπαρξη της βόμβας από νωρίς στην συγκέντρωση των απεργών της 4ης Μαΐου, την δήθεν χρήση όπλου από τον Φίλντεν κατά την διάρκεια του μακελειού.
Οι κατηγορούμενοι καταλήγουν να εκδικάζονται για τις ιδέες τους και τους απαγορεύεται η ανάπτυξη των αναρχικών τους θεωριών, ενώ ο δικαστής Γκάρυ επιτρέπει στον δημόσιο κατήγορο να συμπεράνει την ύπαρξη συγκεκριμένης συνωμοσίας. Η συνοπτική διαδικασία λήγει με την αγόρευση του πολιτειακού εισαγγελέα Γκρίνελ: «Δικάζεται ο νόμος. Δικάζεται η αναρχία. Οι άνθρωποι αυτοί διαλέχτηκαν από τους ενόρκους και θεωρήθηκαν ένοχοι γιατί ήταν ηγέτες. Δεν είναι περισσότερο ένοχοι από ότι οι χιλιάδες που τους ακολουθούν. Κύριοι ένορκοι, καταδικάστε τους, κάντε τους παράδειγμα προς αποφυγήν, κρεμάστε τους και θα σώσετε τους θεσμούς μας, την κοινωνία μας.» Οι ένορκοι ανακοινώνουν την απόφαση τους στις 20 Αυγούστου, τους χαρακτηρίζουν ένοχους, επιβάλλουν την ποινή του απαγχονισμού στους επτά και στο Νημπ φυλάκιση 15 χρόνων. Σύντομα απορρίπτεται η έφεση που ασκείται αμέσως για νέα εκδίκαση της υπόθεσης και στη συνέχεια επικυρώνεται η καταδικαστική απόφαση από το Ανώτατο Δικαστήριο του Ιλλινόις, παρά το γεγονός ότι η δίκη έβριθε σφαλμάτων νομικής φύσης (όλες οι εργατικές οργανώσεις παντού ζήτησαν χάρη για τους καταδικασμένους αναρχικούς-εκτός από τους Ιππότες της Εργασίας). Τις τελευταίες μέρες οι Φήλντεν, Στσουώμπ ζητούν χάρη και ο κυβερνήτης Όγκσλμπυ μετατρέπει την ποινή τους σε ισόβια, καθώς οι άλλοι απαιτούν ελευθερία ή θάνατο. Μία μέρα πριν την εκτέλεση ο Λινγκ (21 ετών) αυτοκτονεί πυροδοτώντας ένα τσιγάρο με δυναμίτη μέσα στο στόμα του. Οι οδηγούνται στην κρεμάλα στις 11 Νοεμβρίου του 1887…

Υστέρα από χρόνια, μετά την αναθεώρηση της δίκης, οι Φήλντεν, Στσουώμπ και Νημπ απαλλάσσονται της κατηγορίας και απελευθερώνονται. Σύμφωνα με τον κυβερνήτη της Πολιτείας, Ώλντγκενλντ «ο πραγματικός υπεύθυνος για τον θάνατο των αστυνομικών στις 4 Μαΐου είναι ο επιθεωρητής Μπόνφηλντ .Παρά την δημιουργία συναισθηματικής ομίχλης γύρω από τα γεγονότα, το Κράτος, δεν κατάφερε ποτέ να ανακαλύψει ποιος έριξε την βόμβα, ούτε και να αποδείξει την ύπαρξη κάποιας συγκεκριμένης συνωμοσίας».

Μέχρι και σήμερα δεν έχει εξακριβωθεί ποιος έριξε την βόμβα, ενώ επικρατούν τρεις πιθανότητες.
1η Ο κυβερνήτης Ώλντγκελντ στο απαλλακτικό του διάγγελμα (αφού αναφέρθηκε λεπτομερώς στις τυφλές και συνεχείς δολοφονίες της αστυνομίας του Σικάγο) υποστηρίζει ότι ρίχτηκε από κάποιον σαν αντίποινα για όλες τις βιαιότητες του Μπόνφηλντ και της αστυνομίας, από κάποιον που ζητούσε προσωπική εκδίκηση.
2η Η πιθανότητα ενός προβοκάτορα δεν έχει αποκλιστεί.
3η Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να ήταν δράστης ο αναρχικός Ρ. Στσνάουμπελτ, γαμπρός του Στσουώμπ, ο οποίος είχε απασχολήσει αρκετά κατά την δικαστική διαδικασία . Ο δικαστής Γκάρυ, κάτα την αναθεώρηση της υπόθεσης επτά χρόνια αργότερα παραδέχεται την πολύ πιθανή ενοχή του Στσνάουμπελτ και αποκαλύπτει ότι απαλλάχτηκε όταν ήταν ο σημαντικότερος ύποπτος (αποδεικνύοντας ότι η αστυνομία ήθελε να ξεμπερδεύσει μαζί του για να καταδικάσει τους οκτώ σημαντικότερους επαναστάτες ηγέτες)

Υ.Γ. Σημείο από την απολογία του Σπάιζ
«Λοιπόν, αυτές είναι οι ιδέες μου. Αποτελούν μέρος του εαυτού μου, δεν μπορώ να τις αποχωριστώ και δεν θα το έκανα ακόμα κι αν μπορούσα. Κι αν νομίζεται ότι μπορείτε να συντρίψετε αυτές τις ιδέες που κερδίζουν έδαφος κάθε μέρα και περισσότερο, αν νομίζετε ότι μπορείτε να τις στείλετε στην κρεμάλα – αν επιβάλλετε άλλη μια φορά τη θανατική ποινή σε άτομα που τόλμησαν να πουν την αλήθεια - και σας προκαλώ να μας αποδείξετε σε ποιο σημείο είπαμε ψέματα – σας λέω ότι αν ο θάνατος είναι η ποινή γιατί διακηρύχτηκε η αλήθεια, τότε θα πληρώσω το ακριβό τίμημα με περηφάνια και τόλμη! Φωνάξτε τον δήμιο σας!»



Δεν υπάρχουν σχόλια :